St Maartenskerk en wandeling over de vestingwallen in Zaltbommel
zaterdag 23 april
Zaltbommel is een der interessantste stadjes van ons land. De stad is ontstaan als handelsnederzetting aan de Waal en heette aanvankelijk Waalbommel. Omdat er vooral zout werd verhandeld, ging de stad later Zaltbommel (''Zoutbommel'') heten.
Tegen 1490 werd hier Maarten van Rossum geboren, een nietsontziende veldheer. Het door hem gebouwde Stadskasteel van Zaltbommel staat er nog.
Door zijn strategische ligging aan de Waal werd de stad een belangrijke vesting. De aarden wallen werden in de Tachtigjarige Oorlog aangelegd op aandringen van Prins Maurits. Na het opheffen van de vesting begin 19de eeuw veranderde de stadsarchitect François de Virieu de vestingwerken vanaf 1834 in een landschapspark in de toen modieuze Engelse stijl. Dit park groeide in de 20ste eeuw door verwaarlozing grotendeels dicht. Met de restauratie die in 2017 begon wordt de sfeer van vroeger weer teruggebracht. Door verwijdering van bosschages en een deel van het bomenbestand komen de verrassende doorkijkjes, waterpartijen, vriendelijk slingerende paadjes, monumentale bomen, heesters en stinzenplanten weer terug. Het grootste deel van dit werk is inmiddels al uitgevoerd. Een groep vrijwilligers heeft duizenden stinzenplantjes aangeplant. Dezelfde groep heeft in het grasveld naast de Maartenskerk (voormalig kerkhof) door gebruik van bolgewassen sierlijke patronen aangebracht, die een afspiegeling vormen van de patronen in de fresco's van de gewelven in de kerk.
Op deze dag maken we kennis met de schoonheid van Zaltbommel, door een bezoek aan de Maartenskerk en een wandeling over de stadswallen met zijn bastions, grachten, boompartijen, aanplant van stinzenplanten, joodse begraafplaatsen (de voorouders van zowel Karl Marx als de broers Philips kwamen uit Zaltbommel) en uitzichten over de stad en op de Waal. De lunch is in het Bommels Bakhuys in het historisch centrum.
Tegen 1490 werd hier Maarten van Rossum geboren, een nietsontziende veldheer. Het door hem gebouwde Stadskasteel van Zaltbommel staat er nog.
Door zijn strategische ligging aan de Waal werd de stad een belangrijke vesting. De aarden wallen werden in de Tachtigjarige Oorlog aangelegd op aandringen van Prins Maurits. Na het opheffen van de vesting begin 19de eeuw veranderde de stadsarchitect François de Virieu de vestingwerken vanaf 1834 in een landschapspark in de toen modieuze Engelse stijl. Dit park groeide in de 20ste eeuw door verwaarlozing grotendeels dicht. Met de restauratie die in 2017 begon wordt de sfeer van vroeger weer teruggebracht. Door verwijdering van bosschages en een deel van het bomenbestand komen de verrassende doorkijkjes, waterpartijen, vriendelijk slingerende paadjes, monumentale bomen, heesters en stinzenplanten weer terug. Het grootste deel van dit werk is inmiddels al uitgevoerd. Een groep vrijwilligers heeft duizenden stinzenplantjes aangeplant. Dezelfde groep heeft in het grasveld naast de Maartenskerk (voormalig kerkhof) door gebruik van bolgewassen sierlijke patronen aangebracht, die een afspiegeling vormen van de patronen in de fresco's van de gewelven in de kerk.
Op deze dag maken we kennis met de schoonheid van Zaltbommel, door een bezoek aan de Maartenskerk en een wandeling over de stadswallen met zijn bastions, grachten, boompartijen, aanplant van stinzenplanten, joodse begraafplaatsen (de voorouders van zowel Karl Marx als de broers Philips kwamen uit Zaltbommel) en uitzichten over de stad en op de Waal. De lunch is in het Bommels Bakhuys in het historisch centrum.
Programma:
10.45 uur: verzamelen bij de St Maartenskerk,
11.00 uur: St Maartenskerk rondleiding (fresco's), aansluitend grasveld bij de kerk,
12.15 uur: lunch Bommels Bakhuys,
13.30 uur: wandeling stadswallen,
15.00 uur: bezoek Torentuin met uitleg over het ontstaan van de tuin
11.00 uur: St Maartenskerk rondleiding (fresco's), aansluitend grasveld bij de kerk,
12.15 uur: lunch Bommels Bakhuys,
13.30 uur: wandeling stadswallen,
15.00 uur: bezoek Torentuin met uitleg over het ontstaan van de tuin
Die Torentuin is in gemeenschappelijk onderhoud bij de bewoners. Die bewoners hebben een jarenlange strijd gevoerd met het gemeentebestuur om het terrein in te mogen richten tot
gemeenschappelijke tuin met boomgaard. De vrijwilligers van de Torentuin hebben een facebookpagina:
gemeenschappelijke tuin met boomgaard. De vrijwilligers van de Torentuin hebben een facebookpagina:
De TorenTuin Zaltbommel | Facebook
Hierna kan eventueel een nazit plaatsvinden, maar men kan ook het kasteel bezoeken of de stadskwekerij, beide zijn tot 17.00 uur open..
Hierna kan eventueel een nazit plaatsvinden, maar men kan ook het kasteel bezoeken of de stadskwekerij, beide zijn tot 17.00 uur open..
De totale kosten zijn 25 euro per persoon voor: rondleiding in de St Maartenskerk, uitgebreide lunch in het Bommels Bakhuys en rondleiding over de stadswallen. Het lunchmenu bestaat uit: huisgemaakte soep, een hoofdgerecht (salade, quiche etc.) en een taartje. De eventuele nazit is op eigen kosten.
Een stadswandeling op eigen gelegenheid na afloop van het programma is een aanrader. Het Stadskasteel is open en er is een interessante Stadskwekerij met verkoop van bijzondere planten.
Er is betaald parkeren in het centrum en een areaal aan gratis parkeerplaatsen (met de naam Omhoeken) bij de Stadskwekerij, achter het Stadskasteel.
Er is betaald parkeren in het centrum en een areaal aan gratis parkeerplaatsen (met de naam Omhoeken) bij de Stadskwekerij, achter het Stadskasteel.
Adressen:
St Maartenskerk, Kerkplein 1, Zaltbommel.
Bommels Bakhuys, Gamerschestraat 55, Zaltbommel.
Bommels Bakhuys, Gamerschestraat 55, Zaltbommel.